Terwijl het nog maar zeer de vraag is of de bebouwde kom van Winterswijk straks van een glasvezelnetwerk voorzien wordt (21% aanmeldingen, stand 18 januari 2011), loopt de VVD op de troepen vooruit en is zij een lobby gestart om ook het buitengebied te verglazen. Een tijdje terug roerde Tom van Beek (woonachtig in Ratum) al de trom over dit onderwerp in een raadsvergadering. De VVD Winterswijk heeft de klok namelijk horen luiden als het gaat om glasvezelsubsidie verstrekt via de Europese Unie. Met de bekende kruiwagen - een lokaal beproefd middel om zaken naar eigen hand te zetten - wordt nu via het kersverse Winterswijkse Tweede Kamerlid Johan Houwers (woonachtig in het Woold) getracht om geld los te peuteren, zodat ook boeren en buitenlui straks kunnen genieten van flitsend snel internet. “Fiber To The Farm” zogezegd.
“We willen de verdiencapaciteit van het buitengebied versterken”, aldus VVD-gemeenteraadslid Chris van den Bos (woonachtig in Corle). Hij denkt daarbij aan zzp'ers en bedrijven die voor de uitoefening van hun werk behoefte hebben aan snelle verbindingen. De VVD wil aanhaken bij de gemeente Bronckhorst die in samenwerking met de gemeente Berkelland en de provincie ook glasvezel in haar buitengebied wil realiseren. VVD-wethouder Gert Jan te Gronde (eveneens woonachtig in het Woold) heeft inmiddels een eerste oriënterend gesprek gehad met wethouder Mulderije van Bronckhorst. Op het eerste gezicht dus een mooie geste van de VVD om straks ook de mensen buiten de dorpskern mee te laten genieten van snel internet. Temeer omdat kabelaar UPC zijn coax-netwerk om economische redenen nooit tot in de buurtschappen heeft doorgelegd en plattelanders zich nog steeds moeten behelpen met ADSL- of draadloze internetverbindingen.
De Europese Commissie wil dat in 2020 iedereen toegang heeft tot snel internet: 30 Mbps. Zo'n 50% procent moet tegen die tijd al de beschikking hebben over een verbinding met 100Mbps. Nieuwe richtlijnen geven aan dat alleen in gebieden met geen of weinig dekking (de zogenaamde “witte” of “grijze” gebieden) subsidies verleend mag worden. Daar waar al wel een afdoende dekking is, mag de markt niet met staatssteun verstoord worden. Gesubsidieerde projecten moeten verder technologieneutraal zijn. Om de status van openbare werken te krijgen moet een netwerk o.a. open zijn én volledig dekking bieden in het projectgebied, aldus Brussel.
In totaal stelt Europa 1,02 miljard euro beschikbaar om snel internet voor het platteland mogelijk te maken. Omdat het geld over alle landen verdeeld moet worden en Nederland over relatief veel verstedelijkt gebied beschikt, krijgen wij hiervan slechts 5,5 miljoen euro in de schoot geworpen. Per meter zijn de aansluitkosten van glasvezel nogal hoog. In verband met de veel grotere afstanden tot de backbone valt een aansluiting in het buitengebied dus veel duurder uit dan in dichtbevolkte kernen. Per woning moet gerekend worden op minimaal 4000 euro (incl. graafwerk, loon- en materiaalkosten). Dat is als iedereen in het gebied meedoet. Niet voor niets is dit laatste een eis van Europa: hoe groter namelijk het aantal afnemers, hoe lager de kosten. Er kunnen dan immers veel vaste kosten verdeeld worden over meer aansluitingen. Als we voor het totale Winterswijkse buitengebied even uitgaan van 1500 woningen (ik heb het exacte cijfer niet, maar ik zal er zeker niet boven zitten), zou er dus al een bedrag van 6 miljoen nodig zijn. Dat is meer dan dat er aan subsidie voor heel Nederland beschikbaar is!
Hoe zit het nu met het idee zoals dat door de VVD gelanceerd is? Glashart, de bouwer van glasvezelnetwerken in onze regio, denkt er vanwege deze hoge kosten voorlopig niet aan om de buitengebieden zelf aan te sluiten. Honderden meters graven voor een enkele aansluiting gaat tegen alle wetten van economische haalbaarheid in. Je zou denken dat ze bij de VVD weten hoe zoiets werkt. De terugverdientijd is eerder eeuwen dan decennia. Het geld moet dus ergens anders vandaan komen. Gezien de penibele situatie waarin de gemeente Winterswijk verkeert, kan daar weinig heil van verwacht worden. De gemeente zal overigens hoe dan ook al in de buidel moeten tasten als waar-dan-ook glasvezel wordt aangelegd, denk maar even aan het houden van toezicht, herbestrating etc. De gemeente zou voor alle huishoudens de onroerend-zaakbelasting fors kunnen verhogen en daarmee een deel van het geld kunnen binnenhalen. Maar of de VVD daar nu zo'n voorstander van is? Subsidie vanuit Europa is wellicht mogelijk, maar biedt al evenmin veel soelaas. Nederland zal de beschikbare 5,5 miljoen euro ongetwijfeld over vele projecten in den lande moeten verdelen. Als er voor Winterswijk een paar ton overschiet, mogen we in onze handjes knijpen. Er blijft dus eigenlijk maar één mogelijkheid over. De mensen in het buitengebied gaan de aanleg uit eigen portemonnee betalen. Een optie waar ik de VVD bij de lancering van haar plan niet over gehoord heb.
De Winterswijkse liberalen willen aansluiten bij soortgelijke ideeën die leven in Bronckhorst en Berkelland. Het betreft daar een proefproject waarbij men zo'n 100 huizen langs de provinciale weg tussen Vorden, Ruurlo en Borculo wil verglazen. In vergelijking met het uitgestrekte Winterswijkse platteland, een veel overzichtelijker en goedkoper project, met één lange glasvezelhoofdas die de provinciale weg volgt en vele korte zijtakken. Vooralsnog komt het project niet van de grond en loopt men inmiddels 3 jaar achter op de planning. Gebrek aan deelnemers en het niet rond krijgen van de financiering zijn de belangrijkste oorzaak. Subsidie vanuit de EU is tot nu toe uitgebleven. Er zijn ideeën voor een coöperatie (B3N Coöpnet), waarbij bewoners mede-eigenaar kunnen worden van het netwerk. Maar ook hier kleeft voor de bewoners nog een fors kostenplaatje aan: 1000 euro aansluitkosten en 50 euro per maand (voor een gedeelde verbinding) tot 300 euro per maand (voor een gegarandeerde verbinding). Reden waarom ook deze aanpak tot nu toe zonder succes is gebleven.
Een veel minder ambitieus plan, namelijk de verglazing van uitsluitend de dorpskern van Meddo, daar hoor ik de VVD niet over. Vreemd eigenlijk, want zo'n plan zou zeker kans van slagen hebben. Glashart heeft in het verleden dorpskernen van vergelijkbare omvang als Velswijk en Keijenborg wel van glasvezel voorzien. Misschien zou de VVD zich niet moeten blindstaren op glasvezel en ook andere (en goedkopere) oplossingen als bv. internet via de satelliet eens onder de loep moeten nemen. Het is niet reëel om voor het platteland dezelfde breedbandmogelijkheden te verlangen als voor het dorp of de stad. Het leven in het buitengebied kent allerhande geneugtes, maar tegelijkertijd zullen sommige ongemakken op de koop toe genomen moeten worden.
Voorlopige conclusie: de plannen van de VVD zijn onrealistisch, onbetaalbaar en "voor de bühne". De burger wordt, zoals zo vaak als het om glasvezel gaat, allerlei prachtige vergezichten voorgeschoteld. Men 'vergeet' er echter bij te vertellen dat daarvoor stevig in de geldbuidel getast moet worden. Fiber To The Farm is vooralsnog een Fiber Into Fairy Land.
"De gemeente zal overigens hoe dan ook al in de buidel moeten tasten als waar-dan-ook glasvezel wordt aangelegd, denk maar even aan het houden van toezicht, herbestrating etc."
ReplyDeleteDe gemeente zal deze volledige kosten toerekenen aan het bedrijf dat de glasvezel gaat leggen en er zelf niets aan bijdragen. Dat is de huidige koers en die kan men ook maar niet zo meer verlaten omdat dit oneerlijke concurrentie tot gevolg zou hebben.
@Ben:
ReplyDeleteZoals jij het zegt zou het inderdaad moeten zijn. Maar de gemeente Winterswijk heeft al in 2009 besloten om € 175.000 ter beschikking te stellen als voorfinanciering voor de eventuele aanleg van een glasvezelnetwerk binnen de bebouwde kom van Winterswijk. Er is toentertijd een convenant gesloten tussen de gemeente en Reggefiber/Glashart. In de bestuursrapportage 2009 is te lezen dat het krediet bestaat uit € 100.000 aan kosten voor herstel van de trottoirs en € 75.000 voor het inhuren van toezicht.
De wethouder blijft hardnekkig ontkennen dat Winterswijk financieel betrokken is bij het glasvezelproject, maar het is gewoon niet waar.
Beste Erik,
ReplyDeleteIk hoorde via via dat je een web-log had geschreven en daarin je mening over glasvezel geeft en met name het VVD initiatief daarin voor het buitengebied.
Ik weet niet waarom je zo op de VVD meent te moeten inschieten, zal wel te maken hebben met je politiek voorkeur, maar als ik even op je argumenten in ga dan stel ik het volgende vast:
de VVD is voorstander van het aanbieden van de moderne media tegen zo laag mogelijke kosten aan iedereen, waarbij natuurlijk het marktprincipe mede leidend is. Dus dat mensen er zelf ook (stevig) voor moeten betalen, dat klopt!! Dat is ook niet erg, maar dan nog kunnen we proberen van de beschikbare Europese subsidies voor onze burgers en bedrijven iets mee te krijgen. Dat is met de aanleg van water, electriciteit en een aardgasleiding (in super onrendabele gebieden) ook gebeurt, en bij riolering ook.
Verder hoort ook de kern Meddo tot het buitengebeid, waar de gemeente nu net een nieuw bestemmingsplan voor heeft vastgesteld. Dus die kern heeft natuurlijk ook onze aandacht.
De burgers krijgen een keuze en de afweging van kosten. Zelf zie ik op korte termijn ook nog niet de voordelen van glasvezel, maar dat betekent nog niet dat ik mensen die keuze moet onthouden. We zeggen ook nergens dat dit de burgers in het buitengebied niks gaat kosten, ook in de kern kost het immers een behoorlijk bedrag.
Kortom: Fijn dat je aandacht hebt voor de VVD, maar ik hoop dat je dan ook onze mening iets meer recht doet.
Met een zeer liberale en dus vriendelijke groet,
Johan Houwers (Lid Tweede Kamer Fractie VVD)
Beste Heer Houwers,
ReplyDeleteBedankt voor uw reactie. Goed te horen dat mijn weblog klaarblijkelijk gelezen wordt.
Het onderwerp glasvezel houdt me (zie ook mijn andere blogs) al een tijdje bezig. Dat was ook de drijfveer voor dit stukje. Het stuk is zeker niet geschreven met de bedoeling om op de VVD in te schieten. Volgens mij valt dat overigens ook reuze mee. Als een andere partij met hetzelfde voorstel was gekomen, had dat voor mijn stukje geen enkel verschil gemaakt. Mijn politieke voorkeur (die overigens sterk wisselt) doet daarbij niet terzake.
Ik ben ook voor moderne netwerkverbindingen tegen zo laag mogelijke kosten. Daarover geen meningsverschil. Maar als het om het buitengebied gaat zijn er zeer hoge kosten aan verbonden, vooral voor de mensen die het aangaat. Het is wel zo eerlijk de burgers hier op voorhand op te wijzen. Dat is bij de lancering van dit VVD-plan niet gebeurd. Natuurlijk is het verstanding om te kijken of er via Europa subsidiegeld beschikbaar is, maar dit kan slechts voorzien in een zeer klein percentage van de totale kosten. Ook dat werd er door de VVD niet bij verteld. Hierdoor ontstond een geheel andere indruk.
Water, elektra, gas, telefoon en riool waren nutsvoorzieningen waarvan de aanlegkosten vanuit het solidariteitsbeginsel door alle burgers (stedelingen/dorpelingen en plattelanders) werden gedragen. Glasvezel laten we aan de markt over. De regie over het wel of niet slagen van het glasvezelproject (zowel voor dorp als buitengebied) ligt in eerste instantie bij Reggefiber (KPN). Alleen als zij er (economisch gezien) brood in zien, gaat het door.
Het is prima dat de VVD de burger wil wijzen op de mogelijkheden die nieuwe technologieën als glasvezel met zich mee brengen, maar vertel dan niet alleen de lusten, maar ook de lasten die daarmee gemoeid zijn. Dat is wel zo eerlijk. Anders wordt het mijns inziens, letterlijk en figuurlijk, een nogal "goedkoop" verhaal.
Succes met uw werk in de Tweede Kamer.
met vriendelijke groet,
Erik Meinen