De Onderste Tegel Boven

Glasvezel. Ik was er wel klaar mee. De begin dit jaar met zoveel tam-tam verkondigde 40% vraagbundeling bleek boterzacht en niet meer dan een handige reclame-truc. Uiteindelijk werd besloten alle Winterswijkse huishoudens van een kek oranje (of wit) FTU kastje te voorzien. Nogal voorspelbaar. Het wederzijdse moddergooien van glasvezelaar versus kabelaar, breeduit uitgevochten op de reclamepagina's van de plaatselijke sufferdjes, ging onverminderd door. Ik lees het niet meer. De initiatiefgroep Winterswijk Op Glas twittert en roeptoetert onverwijld de glasvezelzegeningen dat het een lust is. Ondertussen doet Reggefiber zeer optimistische beloftes over de datum waarop het een en ander operationeel zal zijn. Het zal allemaal wel, dacht ik.

Maar opeens, vanuit het niets, was ie daar: het stoeptegelamendement. Het wat? Het stoeptegelamendement, ja! Wat dit met glasvezel te maken heeft zal ik uitleggen.




Op 2 en 3 november j.l. is in de Winterswijkse gemeenteraad gesproken over de begroting voor 2012. Heikel punt in de vergadering was de door het college voorgestelde extra verhoging van de OZB met € 300.000. De fracties van coalitiepartners WB en de VVD keerden zich hier faliekant tegen. Er waren een aantal langdurende schorsingen nodig om uit de ontstane impasse te komen. Uiteindelijk waren de partijen er ver na middernacht uit. Althans die indruk moest gewekt worden. De contouren van het bereikte compromis, vastgelegd in een amendement, zijn vaag. Van de voorgestelde OZB-verhoging bleef slechts één ton over. De andere besparingen werden her en der bij elkaar geharkt. Een van de bezuinigingen was die van € 50.000 euro in 2012 en 2013 op kosten voor straatonderhoud die het gevolg zijn van het aanleggen van....jawel, glasvezel.

Wethouder Te Gronde legde het als volgt uit:



Kunt u zijn verhaal nog door”Gronde”n?

Uit een vorig Aanmaakblogje weten we nog dat collega-wethouder Gommers eind 2011 in antwoord op een vraag van de SP beweerde dat de aanleg van een glasvezelnet geen financiële consequenties zou hebben voor de gemeente Winterswijk. Dat was niet waar. In 2009 had de gemeente al een budget van € 175.000 voor glasvezel vastgesteld: € 100.000 ter dekking van kosten voor herstel van trottoirs en € 75.000 voor het inhuren van toezicht. Het verbaasde mij toen al dat de gemeente (via zijn bewoners) geld stak in iets dat een puur commerciële aangelegenheid is.

Is de bezuiniging die wethouder Te Gronde nu voorstelt een besparing op dit budget? Het lijkt er in eerste instantie wel op, “50.000 euro in het herstel van de aanleg van glasvezelkabel” horen we hem letterlijk zeggen. Als de heer Hartjes (PvdA) om nadere uitleg vraagt, heeft hij het vervolgens over reeds verouderde stoepen die sowieso aan vervanging toe zijn en waarvan vervanging een aantal jaren wordt opgeschort. Volgens mij heeft dit niks met glasvezel te maken, maar alles met groot onderhoud. In dat geval betreft het eveneens een besparing op de openbare ruimte. Waarom dan toch het onderscheid gemaakt? Verder beweert de wethouder dat de kwaliteit van de stoep/straat na gedane arbeid van het glasvezelbedrijf dezelfde is als voorheen. Dat is niet zo.

In 2009 is een convenant gesloten tussen de gemeente Winterswijk en Reggefiber. De inhoud van dit convenant is niet openbaar, maar je mag verwachten dat er door het college zodanige afspraken zijn gemaakt dat het hele glasvezelproject kostendekkend is. Zo gebeurt het in andere gemeenten ook.

Zoals elk nutsbedrijf moet Reggefiber voor elke gegraven geul leges betalen. Zijn hiervoor de geldende normen gehanteerd of heeft Reggefiber - en dat zullen ze ongetwijfeld geprobeerd hebben - een gunstiger tarief bedongen? In het laatste geval had het college hiervoor de instemming van de raad moeten vragen. De legeskosten dekken de kosten die de gemeente maakt om de uitrol van glasvezel te faciliteren zoals planning, toezicht etc.

Hoe zit het met de zogenaamde degeneratiekosten? Wat wethouder Te Gronde ook beweert, het openbreken en weer dichtmaken van een weg of stoep brengt wel degelijk kwaliteitsverlies (bv. verzakkingen, scheef teruggelegde tegels) met zich mee. Eerder dan gepland zal groot onderhoud aan weg of stoep moeten plaatsvinden. De kosten die hiermee samenhangen worden degeneratiekosten genoemd en zij worden als het goed is door de gemeente bij het nutsbedrijf in rekening gebracht. Heeft de gemeente hiervoor wel een tarief berekend dat de kosten dekt of is men uit vrees de boot te missen wat al te enthousiast op de glasvezeltrein gesprongen? Dat laatste is niet geheel ondenkbeeldig, gezien de enorme betrokkenheid van de gemeente Winterswijk bij dit project. Ik roep daarbij even het Glashart-krantje in herinnering, waarin wethouder Gommers prominent zijn gezicht laat zien.




Schade die tijdens de werkzaamheden wordt aangericht dient uiteraard voor rekening van het glasvezelbedrijf te zijn. Hoe is dit geregeld? Dat er bij de aanleg van het glasvezelnetwerk wel eens wat mis gaat is bekend en haalde onlangs via het Agentschap Telecom nog het landelijke nieuws (lees de bijlages).

Hoe zit het nu met het budget van € 175.000 dat de gemeente Winterswijk voor glasvezel heeft gereserveerd? Wordt het gedekt uit de opbrengsten uit leges en degeneratiekosten, dan betreft het zogenaamd “geoormerkt geld”, geld waarop niet beknibbeld kan worden om een begroting sluitend te krijgen. Gaat het om een extra bedrag bovenop de kosten die wel gedekt worden dan is het college in het voortraject ernstig tekort geschoten en heeft ze een voor de Winterswijkse gemeenschap zeer slechte deal met Reggefiber gesloten.

Als er nu voor de aanleg van glasvezel in de bebouwde kom al extra geld moet worden uitgetrokken, houd ik mijn hart vast als men het snode plan omarmt om straks ook het buitengebied van fiberdraad te voorzien, een vele malen kostbaarder project waarvoor momenteel echter druk gelobbyd wordt.




Je laat burgers niet opdraaien voor iets dat een zaak van de markt is. Zeker niet als een groot deel van de Winterswijkse huishoudens het glasvezelproject überhaupt al mogelijk maakt en sponsort middels een abonnement bij één van de glasvezelproviders. Zeer zeker ook niet als het ten koste gaat van zaken waar nu wel op bezuinigd wordt....museum, bieb, Oosthoek, you name it. Duidelijk is dat het college van B&W onder grote tijdsdruk het vege lijf heeft willen redden en een aantal besparingen uit de hoge hoed heeft getoverd, waarvan de aard onduidelijk blijft. Transparantie, dus inzage in het convenant met Reggefiber en een kosten-baten analyse van het Winterswijkse glasvezelavontuur is op zijn plaats. Opdat de onderste tegel boven komt.


Bijlages:

Te vaak schade bij aanleg glasvezel

Ruim 30.000 leidinglekken per jaar door glasvezelaanleg

Richtlijn tarieven (graaf)werkzaamheden Telecom

Voorbeeld document convenant Reggefiber (gemeente Leeuwarden)

Fiber To The Farm?

Terwijl het nog maar zeer de vraag is of de bebouwde kom van Winterswijk straks van een glasvezelnetwerk voorzien wordt (21% aanmeldingen, stand 18 januari 2011), loopt de VVD op de troepen vooruit en is zij een lobby gestart om ook het buitengebied te verglazen. Een tijdje terug roerde Tom van Beek (woonachtig in Ratum) al de trom over dit onderwerp in een raadsvergadering. De VVD Winterswijk heeft de klok namelijk horen luiden als het gaat om glasvezelsubsidie verstrekt via de Europese Unie. Met de bekende kruiwagen - een lokaal beproefd middel om zaken naar eigen hand te zetten - wordt nu via het kersverse Winterswijkse Tweede Kamerlid Johan Houwers (woonachtig in het Woold) getracht om geld los te peuteren, zodat ook boeren en buitenlui straks kunnen genieten van flitsend snel internet. “Fiber To The Farm” zogezegd.

“We willen de verdiencapaciteit van het buitengebied versterken”, aldus VVD-gemeenteraadslid Chris van den Bos (woonachtig in Corle). Hij denkt daarbij aan zzp'ers en bedrijven die voor de uitoefening van hun werk behoefte hebben aan snelle verbindingen. De VVD wil aanhaken bij de gemeente Bronckhorst die in samenwerking met de gemeente Berkelland en de provincie ook glasvezel in haar buitengebied wil realiseren. VVD-wethouder Gert Jan te Gronde (eveneens woonachtig in het Woold) heeft inmiddels een eerste oriënterend gesprek gehad met wethouder Mulderije van Bronckhorst. Op het eerste gezicht dus een mooie geste van de VVD om straks ook de mensen buiten de dorpskern mee te laten genieten van snel internet. Temeer omdat kabelaar UPC zijn coax-netwerk om economische redenen nooit tot in de buurtschappen heeft doorgelegd en plattelanders zich nog steeds moeten behelpen met ADSL- of draadloze internetverbindingen.


De Europese Commissie wil dat in 2020 iedereen toegang heeft tot snel internet: 30 Mbps. Zo'n 50% procent moet tegen die tijd al de beschikking hebben over een verbinding met 100Mbps. Nieuwe richtlijnen geven aan dat alleen in gebieden met geen of weinig dekking (de zogenaamde “witte” of “grijze” gebieden) subsidies verleend mag worden. Daar waar al wel een afdoende dekking is, mag de markt niet met staatssteun verstoord worden. Gesubsidieerde projecten moeten verder technologieneutraal zijn. Om de status van openbare werken te krijgen moet een netwerk o.a. open zijn én volledig dekking bieden in het projectgebied, aldus Brussel.

In totaal stelt Europa 1,02 miljard euro beschikbaar om snel internet voor het platteland mogelijk te maken. Omdat het geld over alle landen verdeeld moet worden en Nederland over relatief veel verstedelijkt gebied beschikt, krijgen wij hiervan slechts 5,5 miljoen euro in de schoot geworpen. Per meter zijn de aansluitkosten van glasvezel nogal hoog. In verband met de veel grotere afstanden tot de backbone valt een aansluiting in het buitengebied dus veel duurder uit dan in dichtbevolkte kernen. Per woning moet gerekend worden op minimaal 4000 euro (incl. graafwerk, loon- en materiaalkosten). Dat is als iedereen in het gebied meedoet. Niet voor niets is dit laatste een eis van Europa: hoe groter namelijk het aantal afnemers, hoe lager de kosten. Er kunnen dan immers veel vaste kosten verdeeld worden over meer aansluitingen. Als we voor het totale Winterswijkse buitengebied even uitgaan van 1500 woningen (ik heb het exacte cijfer niet, maar ik zal er zeker niet boven zitten), zou er dus al een bedrag van 6 miljoen nodig zijn. Dat is meer dan dat er aan subsidie voor heel Nederland beschikbaar is!

Hoe zit het nu met het idee zoals dat door de VVD gelanceerd is? Glashart, de bouwer van glasvezelnetwerken in onze regio, denkt er vanwege deze hoge kosten voorlopig niet aan om de buitengebieden zelf aan te sluiten. Honderden meters graven voor een enkele aansluiting gaat tegen alle wetten van economische haalbaarheid in. Je zou denken dat ze bij de VVD weten hoe zoiets werkt. De terugverdientijd is eerder eeuwen dan decennia. Het geld moet dus ergens anders vandaan komen. Gezien de penibele situatie waarin de gemeente Winterswijk verkeert, kan daar weinig heil van verwacht worden. De gemeente zal overigens hoe dan ook al in de buidel moeten tasten als waar-dan-ook glasvezel wordt aangelegd, denk maar even aan het houden van toezicht, herbestrating etc. De gemeente zou voor alle huishoudens de onroerend-zaakbelasting fors kunnen verhogen en daarmee een deel van het geld kunnen binnenhalen. Maar of de VVD daar nu zo'n voorstander van is? Subsidie vanuit Europa is wellicht mogelijk, maar biedt al evenmin veel soelaas. Nederland zal de beschikbare 5,5 miljoen euro ongetwijfeld over vele projecten in den lande moeten verdelen. Als er voor Winterswijk een paar ton overschiet, mogen we in onze handjes knijpen. Er blijft dus eigenlijk maar één mogelijkheid over. De mensen in het buitengebied gaan de aanleg uit eigen portemonnee betalen. Een optie waar ik de VVD bij de lancering van haar plan niet over gehoord heb.

De Winterswijkse liberalen willen aansluiten bij soortgelijke ideeën die leven in Bronckhorst en Berkelland. Het betreft daar een proefproject waarbij men zo'n 100 huizen langs de provinciale weg tussen Vorden, Ruurlo en Borculo wil verglazen. In vergelijking met het uitgestrekte Winterswijkse platteland, een veel overzichtelijker en goedkoper project, met één lange glasvezelhoofdas die de provinciale weg volgt en vele korte zijtakken. Vooralsnog komt het project niet van de grond en loopt men inmiddels 3 jaar achter op de planning. Gebrek aan deelnemers en het niet rond krijgen van de financiering zijn de belangrijkste oorzaak. Subsidie vanuit de EU is tot nu toe uitgebleven. Er zijn ideeën voor een coöperatie (B3N Coöpnet), waarbij bewoners mede-eigenaar kunnen worden van het netwerk. Maar ook hier kleeft voor de bewoners nog een fors kostenplaatje aan: 1000 euro aansluitkosten en 50 euro per maand (voor een gedeelde verbinding) tot 300 euro per maand (voor een gegarandeerde verbinding). Reden waarom ook deze aanpak tot nu toe zonder succes is gebleven.

Een veel minder ambitieus plan, namelijk de verglazing van uitsluitend de dorpskern van Meddo, daar hoor ik de VVD niet over. Vreemd eigenlijk, want zo'n plan zou zeker kans van slagen hebben. Glashart heeft in het verleden dorpskernen van vergelijkbare omvang als Velswijk en Keijenborg wel van glasvezel voorzien. Misschien zou de VVD zich niet moeten blindstaren op glasvezel en ook andere (en goedkopere) oplossingen als bv. internet via de satelliet eens onder de loep moeten nemen. Het is niet reëel om voor het platteland dezelfde breedbandmogelijkheden te verlangen als voor het dorp of de stad. Het leven in het buitengebied kent allerhande geneugtes, maar tegelijkertijd zullen sommige ongemakken op de koop toe genomen moeten worden.

Voorlopige conclusie: de plannen van de VVD zijn onrealistisch, onbetaalbaar en "voor de bühne". De burger wordt, zoals zo vaak als het om glasvezel gaat, allerlei prachtige vergezichten voorgeschoteld. Men 'vergeet' er echter bij te vertellen dat daarvoor stevig in de geldbuidel getast moet worden. Fiber To The Farm is vooralsnog een Fiber Into Fairy Land.

Theorie van de kabel

Een tijdlang stond er op Wikipedia een artikel dat inzicht verschaft in de werkelijke snelheden en bandbreedte van coax-netwerken. Unieke informatie, die bij mijn weten nergens anders op internet zo uitgebreid aanwezig is. Belangrijk ook, omdat er op diverse fora voortdurend discussies plaatsvinden, die blijven doorgaan juist omdat essentiële informatie op het net ontbreekt. Om voor mij onbegrijpelijke redenen is het in mijn ogen zeer evenwichtige artikel echter van de website verwijderd. De tentakels van de glasvezelaars reiken ver, zoveel is ondertussen wel duidelijke geworden. Ik mag hopen dat ze niet ook hier een hand in hebben gehad. Hoe het ook zij, ik heb nog net op tijd de inhoud van het artikel naar mijn PC overgeheveld. Hierbij het stuk zoals dat ooit worldwide beschikbaar was. Vrij technische kost, ik geef het toe, maar mijn inziens toch allemaal redelijk goed te volgen. Ik ben zelf ook niet 100% thuis in alle technische ins en out van coax (versus glasvezel), dus aanmerkingen en/of aanvullingen op dit artikel zijn uitermate welkom.

Inleiding

Dit artikel is bedoeld om inzicht te geven in de transportcapaciteit van coax netwerken ("de kabelaars") zoals UPC, Ziggo, Caiway en Delta hebben.

Frequenties

De coax kabel heeft bij elke operator ongeveer 75 frequenties of "downstream channels" beschikbaar (zie de figuur hieronder). Die frequenties kunnen gebruikt worden voor signaaltransport in 3 domeinen: Analoge TV, Digitale TV en Internet. Elk analoog TV kanaal kost precies 1 frequentie; theoretisch zou een "kabelaar" dus 75 analoge TV kanalen kunnen aanbieden. Maar dan zou de kabel "vol" zijn en is er geen ruimte meer voor Digitale TV en/of Internet. Een veelgebruikte verdeling is te zien in de figuur, waarbij 30 frequenties gebruikt worden voor 30 analoge TV kanalen, 16 voor het transport van internet data, en 29 voor digitale TV.


Elke frequentie is 8 MHz breed. De totale bruikbare "frequentieruimte" op de kabel is daarmee 8*75 = 600 MHz. De beschikbare frequentieruimte is veel hoger; namelijk 860 MHz, maar niet alle frequenties zijn bruikbaar. Kan een "kabelaar" zijn netwerkcapaciteit uitbreiden door de frequentieruimte te verhogen? Dat kan; een coax kabel kan wel tot 1000Mhz transporteren. Echter, alle apparatuur (versterkers) in het coax netwerk zouden dan vervangen moeten worden. Dat kost (tientallen) miljoenen en is dus een kostbare operatie.


In de praktijk is de frequentieruimte onder de 85MHz onbruikbaar voor downstreamverkeer; er zijn teveel storingen om beneden de 85MHz signalen goed te kunnen transporteren. De frequentieruimte van 0..65MHz wordt gebruikt voor "upstream" verkeer. Omdat dit bereik ook geplaagd wordt door veel storingen (27MHz "bakkies", DECT telefoons, etc etc.) is de upstreamcapaciteit per frequentie veel lager dan de capaciteit per downstreamfrequentie.

Transportcapaciteit

De transportcapaciteit die per frequentie beschikbaar is verschilt per domein:

1. Internet
Per frequentie kan ongeveer 50Mbps (downstream) getransporteerd worden. De 16 frequenties in de eerdere voorbeeldfiguur kunnen dus 16*50 = 900 Mbps (tegelijkertijd!) transporteren.

2. Analoge TV
Elke analoge TV zender kost precies 1 frequentie. In het eerder gegeven voorbeeld zijn er dus 30 analoge TV zenders/kanalen beschikbaar.

3. Digitale TV
Het aantal digitale TV kanalen dan via 1 frequentie getransporteerd kan worden hangt af van de kwaliteit van het digitale TV kanaal. "Normale" TV kanalen hebben een kwaliteit die ook wel "standaarddefinitie" (SD) kwaliteit genoemd wordt. De vereiste bandbreedte is dan ongeveer 5Mbps per TV zender. Omdat 1 frequentie net als bij internet ongeveer 50Mbps kan transporteren, passen er dus 10 digitale TV kanalen in 1 frequentie. In het voorbeeldplaatje zijn er 29 frequenties beschikbaar voor digitale TV; daar passen dus 5*29 = 145 digitale TV zenders/kanalen in.
HD-TV kanalen ("high definition") kosten (veel) meer bandbreedte dan SD TV kanalen. De vereiste bandbreedte is afhankelijk van de kwaliteit van de bron, de gebruikte codering (MPEG2 of MPEG4)en de mate van compressie. In de praktijk kost een HD-TV kanaal ongeveer 10..15 Mbps. Dat betekent dat 1 frequentie in het voorbeeldplaatje gebruikt kan worden voor 4..5 HD-TV kanalen; transport van een HD-TV kanaal kost dus ruwweg 2x zoveel capaciteit als een SD-TV kanaal.
Als "de kabelaar" geen analoge TV meer zou bieden dan is de totale digitale transportcapaciteit van de kabel is dus 75*50 = 3,75 Gbps = 3750 Mbps downstream. Die capaciteit moet verdeeld worden over digitale TV en Internet. Let wel: dit is niet de capaciteit die per klant of per woning beschikbaar is, maar per wijk. De capaciteit per klant en/of per woning wordt in de volgende paragraaf besproken.

Capaciteit per woning

De maximale capaciteit van een coax kabel is op dit moment weliswaar 3750Mbps, maar dat is niet de capaciteit per klant, per gebruiker, of per woning. De capaciteit per woning wordt namelijk bepaald door de grootte van de "segmenten", ook wel "wijken" genoemd. Zie de figuur hierna.


Elk wijkcentrum is via een glasvezelring aangesloten op een lokaal centrum dat ruim 10.000 woningen "bedient". Elk wijkcentrum heeft zijn eigen glasvezel naar het lokaal centrum. De bandbreedte tussen wijkcentra wordt NIET gedeeld. Op een wijkcentrum zijn groeps- en eindversterkers aangesloten. De groeps- en eindverstekers delen WEL de bandbreedte. In de figuur zijn er 648 woningen op 1 wijkcentrum aangesloten; die 648 woningen moeten dus de bandbreedte met elkaar delen. Als er 16 frequenties per wijkcentrum beschikbaar zijn voor internet (zie eerder voorbeeld), dan is de totale capaciteit per wijk dus 16*50 = 800Mbps. Die 800 Mbps moet dan gedeeld worden over 648 woningen, dat is 1,2Mbps per woning. Dit betekent dat als ALLE woningen ook internet klant van "de kabelaar" zijn EN al die woningen tegelijkertijd aan het internet zijn EN ze allemaal tegelijkertijd data willen downloaden, dat er dan maar 1,2 Mbps per klant/woning beschikbaar is.

In werkelijkheid is ongeveer 50% van de woningen ook internet klant van "de kabelaar"; de bandbreedte per klant is in het slechtste geval dus niet 1,2Mbps, maar twee keer zoveel: 2,4Mbps. In het beste geval is er maar 1 klant in de wijk actief; die klant heeft dan 800Mbps tot zijn beschikking....... dat kan hij natuurlijk niet gebruiken want de snelste internetabonnementen zijn 120Mbps; "de kabelaar" heeft de maximumsnelheid van het modem softwarematig begrenst op 120Mbps.


Nuanceringen: het aantal van 648 woningen per wijk varieert nogal; in grote steden is dat aantal groter (tot ruim 1.000), in dorpjes soms veel kleiner.

Capaciteit per gebruiker

In de vorige paragraaf is berekend dat in het slechtste geval een klant maar 2,4Mbps heeft, en in het beste geval 800Mbps. Gemiddeld betaalt een klant van de "kabelaar" voor 15..20Mbps; sommigen hebben een duur abonnement van 120Mbps, sommigen een goedkoop abonnement van 6Mbps. De werkelijk gereserveerde bandbreedte van 2,4Mbps is daarmee ongeveer 8x lager dan wat de gemiddelde klant heeft gekocht en verwacht. Dit noemt men de "overboekingsfactor", die in dit artikel dus ongeveer 8 is.

Is dat "erg"? Nee; zolang er niet teveel klanten tegelijkertijd aan het downloaden zijn is dat niet erg; de klant krijgt dan gewoon waar hij voor betaalt. Maar als er veel meer dan 1/8 deel (13%) van de klanten tegelijkertijd aan het downloaden slaan is dat wel erg; de bandbreedte per klant zakt dan "worst case" naar 2,4Mbps en dat is veel minder dan waar de klant voor betaalt c.q. wat hij verwacht.

Het is de verantwoordelikheid van "de kabelaar" om in de gaten te houden of de overboekingsfactor nog wel klopt. De groei van het dataverkeer gaat zo hard dat "de kabelaars" bijna elk jaar hun capaciteit per woning met 50% laten groeien. De "overboekingsfactor" gaat daarmee elk jaar met 50% omlaag.

Grenzen aan de groei en de maximum capaciteit

Hoe kan "de kabelaar" de groei aan bandbreedte bijhouden? Is er een grens? Er is een aantal maatregelen om de capaciteit, die nu 2,4Mbps per klant is zoals we hebben gezien, te verhogen:

1. Minder klanten
2. Wijken/segmenten verkleinen
3. Minder analoge en/of digitale TV kanalen
4. Meer capaciteit per frequentie
5. Digitale TV via IP
6. Glasvezel naar de eindversterkers

optie 2:
"De kabelaar" kan vrij makkelijk de wijken/segementen halveren van 648 naar 324 woningen. De capaciteit per woning en per klant verdubbelt daarmee naar resp. 2,4Mbps en 4,8Mbps. Met wat meer moeite zouden de segmenten nog een keer gehalveerd kunnen worden waarmee de bandbreedte met een factor 4 toeneemt tot 10Mbps per klant. Met een overboeking van een factor 8 zou er per klant dan gemiddeld 80Mbps geleverd kunnen worden; dat is vier keer zoveel als nu.

optie 3:
Caiway heeft bijvoorbeeld besloten om geen analoge TV kanalen meer uit te zenden maar alleen nog digitale TV; daarmee komen er 32 frequenties vrij die 32*50 = 1600 Mbps opleveren; een verdrievoudiging van de internet bandbreedte! Voor "de kabelaar" is dit de makkelijkste, goedkoopste en snelste methode om heel veel extra internet bandbreedte te maken. Maar de gevolgen voor de analoge TV kijker zijn natuurlijk groot. Dat is de reden dat UPC en ZIggo dat nog niet hebben aangedurfd. De verwachting is dat het aantal analoge TV kijkers gestaag daalt, en "de kabelaars" het aantal analoge TV zenders langzaam zullen afbouwen. Daarmee verdrievoudigt de internet bandbreedte. In combinatie met optie 2 kan de internet bandbreedte nog met een factor 12 groeien naar 29Mbps per klant (met een factor 8 overboeking: gemiddeld 232Mbps per klant).

optie 4:
De capaciteit per frequentie is nu ongeveer 50Mbps. Modernere technieken beloven capaciteiten van 100..1000Mbps per frequentie. Nadeel is dat dan ook alle kabelmodems bij de klant vervangen moeten worden en dat is een kostbare operatie.

optie 5:
Bijna iedereen kijkt naar nederland 1,23 en SBS of RTL (de toptien). De andere 130 TV zenders worden vrijwel niet bekeken. Toch moeten die andere 130 TV zenders naar elk huishouden verzonden worden. Dat betekent een enorme verspilling van capaciteit. Als die 130 nauwelijks bekeken TV zenders via het internet worden "gestreamed" dan heeft dat twee enorme voordelen: a. alleen de mensen de er naar kijken ontvangen de stream; in de wijken waar niemand kijkt is er ook geen bandbreedte nodig; b. als er niemand kijkt is er opeens veel extra bandbreedte beschikbaar. Nadeel is dat de kijker dan een kastje moet hebben dat de zender via het internet kan ontvangen en naar de TV stuurt (een "IPTV settopbox").

optie 6:
"Glasvezel naar de eindversterkers": de "wijken" of "segementen" worden dan verkleind naar 18 woningen. De bandbreedte per woning is dan op te schroeven (in combinatie met opties 2 en 3) naar meer dan 100Mpbs per woning, en daarmee even snel als glasvezel.

Conclusie:
Voorlopig hebben "de kabelaars" nog voldoende mogelijkheden om de bandbreedte per klant mee te laten groeien met de behoefte. een factor 12 groei in internet verkeer is zonder meer mogelijk. Op langere termijn (>5 jaar) zal het netwerk echter "vollopen" en is "glasvezel naar de eindversterker" nodig.

Misverstanden

Enkele veel voorkomende misverstanden over de capaciteit van de kabel:

1. Internet, TV en digitale TV beinvloeden elkaar
2. De "bandbreedte wordt gedeeld met de buurman"

"De kabelaar" transporteert ongeveer 30 analoge en 140 digitale TV kanalen. Die kanalen worden allemaal "gebroadcast". Dat wil zeggen dat er een willekeurig aantal mensen tegelijkertijd naar kunnen kijken zonder dat dat extra capaciteit kost. Zelfs al heeft de gemiddelde kijker 10 TV toestellen in zijn huis staan; het maakt niet uit. Ze mogen allemaal tegelijk aan staan. De internet bandbreedte per klant is volstrekt onafhankelijk van het aantal TV kijkers.

De bandbreedte voor internet wordt wel degelijk gedeeld met de buurman en met alle andere klanten in een wijk. Maar: dat geldt ook voor ADSL en glasvezel; er is altijd ergens een "concentratiepunt" waar bandbreedte gebundeld en gedeeld wordt. Wat werkelijk telt is de "overboekingsfactor". Die "overboekingsfactor" wordt zorgvuldig geheim gehouden door alle ADSL- glasvezel- en kabeloperators en heeft niets met techniek maar alles met commercie te maken.

"witte vlekken" in dit artikel

De 'upstream bandbreedte" is lager dan de "downstream" bandbreedte. Hierover volgt nog een aparte verhandeling.

Vergelijking met glasvezel

- Capaciteit
De coax kabel heeft nu al een capaciteit van 3,7 Gbps = 3700 Mbps. De veelgehoorde stelling dat glasvezel veel meer capaciteit heeft is onzin.

- Groei in capaciteit
Zowel bij coax als bij glasvezel wordt de maximale capaciteit niet bepaald door het "draadje" maar door de apparatuur die gebruikt wordt. De maximale haalbare snelheid is daarmee een kwestie van gebruikte apparatuur. De maximale aangeboden snelheid is afhankelijk van hoeveel geld de operator wil uitgeven aan zijn netwerkapparatuur en heeft niets te maken met de theoretisch haalbare snelheden.

- Maximale bandbreedte per gebruiker
De bandbreedte per gebruiker is bij glasvezel op dit moment zonder twijfel hoger dan bij coax. Echter, de maximale (piek)snelheid is bij coax weer hoger (120..160Mbps commerciele aanbiedingen in 2010). Dit staat los van de vraag of klanten wel behoefte aan die hoge bandbreedtes en snelheden hebben. De verhoudingen zullen ongetwijfeld regelmatig veranderen de komende jaren. De ene keer in het voordeel van de glasvezelboeren, de andere keer in het voordeel van "de kabelaar".

- Kwaliteit
Er bestaan geen (technische) onderzoeken waaruit eenduidig blijkt of glasvezel beter of slechter is dan coax.

Glasvezel in de politiek

In de raadsvergadering van de gemeente Winterswijk van 25 november j.l. wordt door raadslid Ter Horst van de SP een vraag gesteld over de rol van wethouder Gommers als openlijke promotor van het glasvezelnetwerk in de informatiekrant van Glashart. Allereerst hierbij de bijdrage zoals die door Gommers in het reclamekrantje wordt geleverd:



Vervolgens de vraag zoals gesteld in de raadsvergadering en de beantwoording daarvan door de wethouder:



Zoals u kunt zien komt de wethouder er wel heel makkelijk mee weg. Gommers stelt dat hij slechts wil wijzen op een nieuwe voorziening, nl. glasvezel tot aan de woning, die de Winterswijkse burger geboden wordt. Op zich niet veel mis mee, maar de vraag is natuurlijk waarom hij daar per se de reclamekrant van Glashart voor nodig heeft. Dit had toch ook – om elke schijn van partijdigheid te vermijden - heel goed gekund op de informatiepagina van de gemeente in de Winterswijkse Weekkrant?

De wethouder somt in zijn bijdrage aan het Glashartkrantje allerlei zegeningen op die naar zijn mening uitsluitend aan een glasvezelnet voorbehouden zijn. Hij kiest daarmee dus wel degelijk partij voor glasvezel als dé zaligmakende technologie. Dat hij geen voorkeur voor één van de glasvezelproviders heeft uitgesproken, daar mag hij zich dan wel voor op zijn borst slaan, maar dat doet hier helemaal niet ter zake. Dat was ook niet de vraag.

Verder kan je je afvragen of het wel waar is, zoals de wethouder beweert, dat de eventuele aanleg van een glasvezelnet geen financiële consequenties voor de gemeente Winterswijk heeft (*). De gemeente heeft namelijk in 2009 al besloten om € 175.000 ter beschikking te stellen als voorfinanciering voor de eventuele aanleg van een glasvezelnetwerk binnen de bebouwde kom van Winterswijk. De voorwaarde was dat ook de kern van Meddo meegenomen werd. Er is toentertijd een convenant gesloten tussen de gemeente en Reggefiber. In de bestuursrapportage 2009 is te lezen dat het krediet bestaat uit € 100.000 aan kosten voor herstel van de trottoirs en € 75.000 voor het inhuren van toezicht. Er zijn dus voor de gemeente wel degelijk kosten verbonden aan de aanleg van het glasvezelnet! Hoe zit dat? En hoe zit het met dat convenant dat met Reggefiber is gesloten? Wat staat daar precies in? Waarom is de aanvankelijke eis dat ook de dorpskern van Meddo in het project werd meegenomen losgelaten? Dat terwijl in de rest van de Achterhoek vergelijkbare kleine dorpskernen als bv. Velswijk en Keijenborg wel worden meegenomen.

Het is mij bekend dat alle Winterswijkse politieke partijen hun steun hebben uitgesproken voor glasvezel. Dat neemt niet weg dat ze tegenover de burger de verplichting hebben om de zaken kritisch te blijven volgen. In hetzelfde krantje waarin Gommers zijn duit in het zakje doet, bewierookt ook directeur Fons Catau van woningbouwcorporatie De Woonplaats de glasvezelaars. Sterker nog, De Woonplaats is partner in het hele project. In de gemeente Aalten worden alle woningen van De Woonplaats aangesloten op het netwerk. Ik neem aan dat het in Winterswijk niet anders zal gaan. Alle woningen krijgen een aansluiting ongeacht of de bewoners nu wel of niet een abonnement nemen bij één van de providers. Aanleg van glasvezel kost veel geld. Wie gaat dat betalen? Glashart zal het niet voor niets doen. Reggefiber's regiomanager Herman van Voorst, in een vorig leven werkzaam bij De Woonplaats, heeft met oud-collega Catau wellicht een vriendenprijsje afgesproken, maar hoe dan ook, ik neem aan dat De Woonplaats deze rekening zal doorschuiven naar zijn huurders. De gemaakte kosten voor de glasvezelaanleg zullen in de huurprijs verdisconteerd worden. Uitgaande van het feit dat het bewonersbestand van De Woonplaats voor een belangrijk deel bestaat uit ouderen en mensen met een krappe beurs, denk ik dat er relatief weinigen zijn die op een glasvezelaansluiting zitten te wachten. Maar ze krijgen wel allemaal een aansluiting, of ze nu willen of niet, en zullen moeten opdraaien voor de kosten (en de overlast) die dit met zich mee brengt. Is dit wenselijk? Ik mag toch hopen dat de politiek hier nog iets van vindt. Of ben ik te onnozel en is dit 'gewoon' een zaak van de vrije markt?

(*) = ook burgemeester Van Beem bevestigt in zijn nieuwjaarstoespraak op 3 januari 2011 dat er door de gemeente wel degelijk in glasvezel geïnvesteerd wordt!

Glasvezelleugen XL

In de Winterswijkse Weekkrant van deze week een paginagrote advertentie van glasvezelprovider Kick XL. "Maximaal glasvezel - Laagste prijs" schreeuwt de kop. Kick XL legt in zijn advertentie zijn Kick Triple 50 alles-in-één pakket naast vergelijkbare pakketten van de andere glasvezelaanbieders én die van kabelaar UPC. Het mag niet verwonderlijk zijn dat het pakket van Kick XL als beste uit de bus komt en die van UPC uiteraard als slechtse. Maar kloppen de cijfers wel? Als ik voor het UPC FiberPower 60 pakket naar de aanbiedingenpagina van hun website ga en ik daar het vakje "60 Mb Internet" aanvink, dan komt er een prijs van 55 euro all-in per maand uit de bus. In tegenstelling tot bij KICK XL zijn er geen administratiekosten aan het pakket verbonden. Wie was ook weer de goedkoopste?

Zo zie je maar weer, niets is wat het lijkt in deze glasvezelcampagne. Klaarblijkelijk zijn alle middelen geoorloofd. Het in een advertentie zwartmaken van de concurrentie is in mijn ogen sowieso niet sterk, laat staan chique, maar als ook met de waarheid een loopje genomen wordt, zou je toch hopen dat de Reclame Code Commissie eens om de hoek kwam kijken. In navolging van de expert uit mijn vorige aanmaakblogje zeg ik dan ook: U bent gewaarschuwd!

De Glasvezelexpert

Betreft het in de Winterswijkse Weekkrant nog een ingezonden brief, in Achterhoek Nieuws wordt het schaamteloos als een echt artikel gepresenteerd, de waarschuwing dat we in Winterswijk de boot niet mogen missen als het om glasvezel gaat.

Om alles even in de juiste context te zien (de appel valt deze keer wel heel erg dicht bij de boom) het gaat om een stuk van de hand van Gert-Jan Lucas, prominent WB-er, voorzitter van de Stichting Digitale Promotie Winterswijk en...medewerker bij Expert Te Winkel. De heer Lucas waarschuwt dat we ons niet moeten laten leiden door “verhalen die rond gaan”, maar dat we er met z'n allen voor moeten zorgen dat het glasvezelnet er komt. Doen we dat niet, dan worden we net als Neede teruggeworpen in de Middeleeuwen.

Ik heb geen idee over welke verhalen hij het heeft die “rond gaan”, maar ik hoor en zie tot nu toe enkel het éénzijdige verhaal dat ons wijst op alle zogenaamde zegeningen die ons ten deel vallen als we massaal op glasvezel overstappen. Het schreeuwt me aan alle kanten tegemoet, als ik door het dorp loop, als ik de lokale krant opensla, als ik in de brievenbus kijk en als ik de voordeur opendoe. Het tegengeluid hoor en zie ik nauwelijks en is ver weggestopt in obscure niches van het internet.

Als ik niet mee doe met de glasvezelgekte, dan doe ik er mezelf én Winterswijk ernstig te kort mee, aldus Lucas. Internet is namelijk meer dan e-mailen en surfen alleen. Zo schijn ik met het veelvuldig bekijken van filmpjes op Youtube (alleen mogelijk via glasvezel?) de Winterswijkse gemeenschap een enorme dienst te bewijzen. Goh, nooit geweten. Hetzelfde geldt voor het onbeperkt downloaden van films. Wonderlijk.

Is het wel zo goed voor Winterswijk als ik voortaan alleen nog maar op internet mijn boodchappenkarretje vul? Wordt de plaatselijke boekhandel er blij van als ik al mijn leesvoer vanuit de luie stoel bij bol.com bestel? Nee, degenen die er vooral wel bij varen zijn de glasvezelaars zelf...en bedrijven zoals als die waar de heer Lucas voor werkt.

Lucas dicht aan glasvezel een soortgelijke revolutie toe als ooit teweeg gebracht door de wasmachine, de computer en de mobiele telefoon. Het is waar dat met de komst van de wasmachine veel meer vrouwen konden gaan werken. Daarmee was het voor de economie een wellicht nog belangrijkere uitvinding dan de computer. Maar welke radicale veranderingen er ons met de komst van glasvezel te wachten staan, blijft onduidelijk. Lucas komt niet verder dan het noemen van 3D-TV. Een aardige gadget, maar niet iets dat de wereld op zijn kop zal zetten. Wat mij betreft blijft 3D trouwens voorbehouden aan speelfilms op een schijfje. Laat de chirurgische ingrepen van Operatie Kamer TV of de journaalbeelden van een nieuwe hongersnoodramp elders ter wereld alsjeblieft ook in de toekomst in “platte vorm” naar mij toekomen. Het is me al realistisch genoeg zo.

Lucas maakt de denkfout dat onze behoefte aan informatie de komende jaren explosief verder zal groeien. Maar we multi-tasken ons nu - vaak letterlijk - al een ongeluk. Alsof er geen bovengrens is aan wat we menselijk gezien aan informatie kunnen verstouwen. Winstbejag staat voorop, maar de menselijke maat dreigt ernstig uit het oog verloren te raken als het om de nieuwste technische ontwikkelingen gaat. Dat een select klupje van ondernemers financieel heel veel beter wordt van de aanleg van het glasvezelnet, dat geloof ik graag. Maar of het aansluit bij de behoeftes van de gemiddelde burger, waag ik ernstig te betwijfelen.

Lucas probeert met het dealerschap van UPC de schijn van onpartijdigheid hoog te houden, maar ontpopt zich met zijn verhaal toch vooral als vertegenwoordiger van het old boys glasvezelnetwerk. Jarenlang waren de zegeningen van de coax-kabel goed genoeg om televisietoestellen aan de man te brengen. Die formule lijkt uitgewerkt. Met glasvezel hopen de verkopers hun omzet op peil te houden. Op zich legitiem, maar dan moeten daar nog wel, voor zover ze er zijn, de juiste argumenten bij gevonden worden.

Glass Fiber Fever

Het glass fiber fever waart door Winterswijk. Glasvezel is talk of the town. Er is geen ontkomen meer aan. Servicewinkels en informatiebussen hebben zich in het dorpscentrum genesteld en reclamefolders vallen als dagelijkse kost op onze deurmat. Vooruitlopend op de feestdagen worden potentiële klanten met het weggeven van kerstbomen en vleespakketten verleid tot het aangaan van een overeenkomst bij één van de providers.

De wervingscampagne van de glasvezelaars loopt nog tot 30 januari 2011, maar ik durf hier al wel te voorspellen dat het netwerk in Winterswijk er gaat komen. Of op de einddatum de nagestreefde 40% ook daadwerkelijk gehaald is, is niet zo relevant en zullen ze alleen bij Glashart weten. Gezien de kosten en moeite die in het project zijn gestoken lijkt het me ondenkbaar dat het feestje nog wordt afgeblazen.

Is het erg dat er een glasvezelnet komt? Neuh! Het is maar hoe je het wilt zien. Het zal in ieder geval een concurrende kabelaar als UPC wakker houden. Dat kan de kwaliteit van de door hen geleverde diensten en de prijs die daarvoor betaald moet worden ten goede komen.

Of we glasvezel strikt genomen nodig hebben, waag ik ten zeerste te betwijfelen. Er is in Winterswijk een niet te verontachtzamen groep (met name ouderen) die al deze 'nieuwigheid' sowieso langs zich heen laat gaan en het houdt bij een vaste telefoonaansluiting (meestal KPN) en analoge TV via de kabel (UPC). Wat internet betreft kan het gros van de Winterswijksers prima uit de voeten met ADSL (de sporadische gebruiker) of coax (de modale gebruiker). Voor hoogwaardige TV (digitaal, HD, interactief) en bellen hebben we glasvezel ook al niet persé nodig. Alleen voor extreme gebruikers, grote bedrijven, fanatieke gamers wellicht, zal het meerwaarde hebben.

Voor wat betreft de prijs is glasvezel geen must. Welke technologie we ook omarmen, de prijs van de meest gangbare pakketten komen, afhankelijk van specifieke wensen, ergens uit tussen 40 euro en 60 euro per maand. En of alle diensten die qua prijs, kwaliteit en snelheid nu beloofd worden, straks ook daadwerkelijk worden geleverd, moet uiteraard nog worden afgewacht.

De maximale keuzevrijheid die ons met maar liefst vier providers wordt voorgeschoteld zal een wassen neus blijken te zijn. Ik denk dat het binnen enkele jaren een titanenstrijd gaat worden tussen glasvezelvlegel KPN en coax-kabelaar UPC. Ik zal uitleggen waarom.

Even kort de feiten op een rijtje. Glashart is een joint venture van KPN en Reggefiber. 41 % van de aandelen is in handen van KPN, de rest is van Reggefiber. Reggefiber verzorgt de infrastructuur, m.a.w. het legt de glasvezellijnen in de grond. Je kan pas wat met het glasvezelnetwerk als deze geactiveerd wordt, het zogenaamde 'belichten'. Hiervoor is een operator nodig. In Winterswijk is dat KPN. KPN zorgt er met behulp van speciale apparatuur voor dat er licht en daarmee informatie door de glasvezels stroomt. De providers, de aanbieders van diensten, fungeren als intermediair tussen KPN en klant. Zij krijgen na betaling toegang tot het netwerk, kopen bij KPN allerlei diensten in en verkopen deze door aan de klanten. De providers houden zich bezig met administratie, facturering, helpdesk, marketing etc. De klant tenslotte kiest voor een abonnement bij één van deze providers. In Winterswijk zijn dat Concepts ICT, Kick XL, Lijbrandt en KPN zelf. Met het prijskaartje dat aan zo'n abonnement hangt moeten alle kosten die door de verschillende partijen (Reggefiber + KPN + provider) gemaakt worden, worden gedekt, plus een royale winstmarge voor elk van deze partijen. Was het u ook al opgevallen hoe vaak in deze alinea het woord KPN is gevallen?

Dan nog iets over de achtergrond van de verschillende providers. Lijbrandt is door Glashart (= Reggefiber + KPN) zelf opgericht als aanjager van het glasvezeloffensief. Kick XL, dat zich vooral op de jongere gebruiker richt, was eerder op de ADSL-markt aktief onder de naam Speedlinq, inmiddels overgenomen door.....jawel, KPN. Alleen Concepts ICT lijkt los van KPN te werken, al zijn ook zij volledig afhankelijk van wat ze bij operator KPN kunnen inkopen en dientengevolge beperkt in hetgeen ze de klant te bieden hebben.

Van een concurrentiestrijd tussen de vier providers is niets merkbaar. Dat was toch wel de bedoeling? Sterker, de pakketten van de verschillende aanbieders staan broederlijk naast elkaar in een paginagrote advertentie van Glashart in de Winterswijkse Weekkrant. Uit de advertentie blijkt dat KPN als operator de providers de spelregels oplegt als het gaat om prijs, kwaliteit en productaanbod. Met als gevolg marginale verschillen, met hier en daar een onsje meer of minder. Klein bier.

Het mag dus duidelijk zijn dat in de glasvezelmarkt KPN de spil is waar omheen alles draait. Waar dat toe kan leiden, zien we op de DSL-markt, waar KPN de touwtjes ook al stevig in handen heeft. Nadat eerst allerlei merken als XS4ALL, Telfort, HetNet, Planet en Demon zijn opgekocht worden daar nu over de hele linie prijsverhogingen (in de taal van KPN heet het dat de prijzen zijn vereenvoudigd) op het gebied van telefonie en internet doorgevoerd. De concurrentie is marginaal, alleen Tele2 stribbelt nog tegen, dus klanten hebben de prijsstijgingen maar te slikken. Ze kunnen uiteraard overstappen op een andere techniek, bv. glasvezel, maar zullen daar te zijner tijd in dezelfde fuik lopen. Over een open netwerk gesproken.

Misschien gaan alle mooie beloftes over glasvezel me pas overtuigen als straks de kabels in de grond liggen. Ik hoop het. Maar daar waar glasvezel operationeel is, worden beloofde snelheden vaak niet waargemaakt. Als het om klantvriendelijkheid gaat scoren alle grote telecombedrijven slecht, maar die van KPN het slechtst van allemaal.

Glashart? Boterzacht!

Onlangs schoof in Winterswijk de brief en informatiekrant van glasvezelexploitant Glashart door de bus. Glashart wil minstens 40% van de Winterswijkse huishoudens verleiden om voor begin volgend jaar een abonnement te nemen bij één van haar service providers. Deze providers leveren straks op het glasvezelnet hun diensten op het gebied van internet, telefonie en radio/tv. Alleen als de 40% wordt gehaald, zal Glashart glasvezel kostenloos doortrekken tot in uw woning. Als u meedoet tenminste. Wilt u geen abonnement, maar al wel de aansluiting, of wilt u de aansluiting op een later tijdstip, dan zijn daaraan (forse) kosten verbonden.

Glasvezelboeren zoals Glashart zijn met een reclame-offensief bezig dat zijn weerga niet kent. Kosten noch moeite worden gespaard om de digitale snelweg vol te plempen met websites die wijzen op de zegeningen van het nieuwe toverwoord. Zoekmachine Google, dat in de U.S.A. zelf in glasvezelnetwerken investeert, presenteert deze éénzijdige informatie niet toevallig bovenaan in haar zoekresultaten. Geen enkel middel wordt geschuwd om de geesten rijp te maken voor glasvezel.

Ook de Winterswijkse informatiefolder van Glashart is een aaneenschakeling van loze beloftes, bangmakerij, boterzachte beweringen en andere prietpraat, ook wel marketingtechniek genoemd. Het gros van de huishoudens heeft voor nu en voor de komende jaren nl. ruimschoots genoeg aan bestaande netwerken, d.w.z. glasvezel tot aan de wijkkasten, met een verbinding van koper/coax tot aan de woning. Glasvezel tot aan de deur is op dit moment hooguit voor grote bedrijven interessant. Allerlei diensten zoals zorg op afstand, thuiswerken, interactief onderwijs, HD-TV etc. die, als ik de folder moet geloven, uitsluitend aan een 100% glasvezelnet zijn voorbehouden, zijn via bestaande technologie al beschikbaar. Zoals overal in deze wereld: hoe meer je betaalt, hoe meer je krijgt. Dat is bij de bestaande pakketten van een provider als UPC zo en dat zal straks bij die van de providers van Glashart niet anders zijn. De kosten voor het doortrekken van glasvezel tot aan de woning zijn hoog. De prijzen die straks, in combinatie met geleverde diensten en behaalde downloadsnelheden, aan de consument worden doorberekend, zullen hooguit vergelijkbaar zijn met die van bestaande providers. Of hun service en betrouwbaarheid beter is, moet nog maar bewezen worden. Geheide kans bovendien dat van de aanbieders de drie kleine kruimelaars (Kick XL, Lijbrandt en Concepts ICT) in no time door grote broer KPN opgeslokt worden. Hoezo gezonde concurrentie?

De directeur van De Woonplaats steunt in een bijdrage het initiatief van Glashart. Dat glasvezel een materie is waar hij geen kaas van gegeten heeft, is wel duidelijk. Digitale informatie gaat niet met de lichtsnelheid door een glasvezel. Ooit wel eens van de brekingsindex gehoord, meneer Catau? De snelheid van licht in een glasvezel is nagenoeg dezelfde als die van een elektrisch signaal in een koperkabel. Wel is de bandbreedte bij glasvezel veel groter en heeft glasvezel in tegenstelling tot koper geen last van elektromagnetische storingen. Maar dat lezen we dan weer niet. Het door Catau aangehaalde voorbeeld van flatgebouwen in Amsterdam Osdorp deugt niet. Er ligt daar nog geen enkele glasvezel tot aan de woning. De aanleg in bestaande flats brengt bovendien extra problemen met zich mee, problemen waar men voorlopig nog niet uit is.

Kwalijker is dat ook de Winterswijkse wethouder Gommers nadrukkelijk partij kiest voor glasvezel als de enige weg naar de toekomst. Je zou zeggen dat voor een wethouder het publiek belang voorop zou moeten staan. Dus een betaalbare en betrouwbare communicatieverbinding die aansluit bij de behoeften van de inwoners, ongeacht welke technologie daarvoor gebruikt wordt. Maar goed, de gemeente heeft zelf ook al 175.000 euro in het glasvezelnetwerk geïnvesteerd, dat vertroebelt een objectieve en eerlijke kijk op de werkelijkheid. Het digitale gemeenteloket dat straks dankzij glasvezel beschikbaar komt? Dit hebben we allang! De lokale overheid als actieve sponsor van commerciële projecten. Waar kennen we dat van?

Als desondanks een grote groep Winterswijkers straks glasvezel wenst, het zij zo. Ik hoop maar dat de juiste vragen gesteld worden, straks op de informatieavonden of als de colporteurs bij u een voet tussen de deur wringen. Gaat (HD)TV-kijken met glasvezel af van mijn bandbreedte als er tegelijkertijd elders in huis iemand op internet zit? Kan ik straks nog zonder extra kosten op meerdere plaatsen in huis TV kijken? Zulk soort vragen.

Van bestuurders verwacht ik dat ze zich kritisch en onafhankelijk opstellen en dat ze niet zoals tot op heden - geen enkele politieke partij uitgezonderd - als een stel lemmingen achter de eerste beste hype aanhollen.

Naschrift:
Met het verzoek tot plaatsing in week 45 is dit artikel ook als ingezonden brief verstuurd naar de redacties van de Winterswijkse Weekkrant en Achterhoek Nieuws. Helaas is het niet geplaatst. Volgens de redactie van de Winterswijkse Weekkrant was mijn bijdrage te lang voor plaatsing in hun 'papieren' editie. De brief staat wel op hun website. De forse advertenties van Glashart en KPN in beide bladen hebben in de afweging - na ik mag aannemen - geen rol gespeeld.